Kronik böbrek yetmezliği kişisel olarak insan hayatı için son derece zor bir yaşam şeklidir. Haftada üç gün 4 -5 saat diyaliz makinesine bağlı kalınması, istenilen her aktivasyonun gerçekleştirilememesi, hastanın dilediği gibi su içip, istediği şekilde beslenememesi ve diyalizin olumsuz etkileri hastanın yaşam kalitesini oldukça düşürüyor. Ancak başarılı bir organ nakli ve hastanın da nakil sonrası yaşam konusunda bilinçlendirilmesi sonrası kişi sosyal yaşamına kaldığı yerden devam edebiliyor.

Nakil sonrası böbrek fonksiyonları normale döner

Bir diyaliz hastasının sağlıklı ve daha uzun bir hayat sürmesi için böbrek nakline ihtiyacı vardır. Böbrek nakli canlı vericiden (yakın ve uzak akraba, eş) kadavradan olmak üzere iki kaynaktan yapılabilmektedir. Transplantasyon sonrası böbrek fonksiyonlarının yerine gelmesi nedeniyle hastalar gerek sağlık, gerekse sosyal açıdan yeni bir döneme başlar.

Diyaliz geçici bir çözümdür

Diyaliz, böbrek yetmezlikli hastalar için geçici bir tedavi şekli iken, bu hastalar için nihai iyileşme, böbrek nakliyle sağlanabilir. Hastalar diyaliz ile böbrek yetmezliğinin diğer sistem ve organlara olan olumsuz etkilerinden kurtulamazlar. Nakil şansı olan bir kişiyi diyalizde bekletmek doğru bir yaklaşım değildir. Son dönem böbrek yetmezliğinin en iyi tedavisi böbrek naklidir.

Böbrek yetmezliğine sebep olan dört ana neden

Son araştırmalara göre ülkemizde böbrek yetmezliğine sebep olan etkenleri sınıflandırdığımızda en başta diyabet (şeker) hastalığı gelmektedir. Böbrek yetmezliğine sebep olan ikinci en önemli neden ise kontrol edilemeyen ya da tedavi edilmeyen tansiyon yüksekliği; yani hipertansiyondur. Bunun dışında böbreğin primer bizim engel olamadığımız hastalıkları olması da buna tıp dilinde “glomerülopati” denilmektedir. Bunlar da böbrek yetersizliğini ortaya çıkarabilmektedir. Bunların dışında böbrek yetmezliğinin diğer nedenleri arasında enfeksiyonlar, doğuştan polikistik böbrek hastalıkları, idrarın geri kaçması (reflü) ve yanlış ilaç kullanımı sayılabilir.

Nakil ne zaman söz konusu olur?

Böbrek yetmezliğinin üç tedavi biçimi vardır. Bunlara “renal replasman” tedavileri denilmektedir. Hemodiyaliz, periton diyalizi ya da böbrek naklidir. Tedavi de başlıca amaç, hastaların hayat süresinin uzatılması yanında aynı zamanda hayat standardının da en iyi düzeyde tutulmasıdır. Kişi son dönem böbrek yetersizliğine girmiş ise böbrek nakline karar verilir. Hastanın nakil için mutlaka diyalize giriyor olması gerekmez. Diyaliz aşamasına gelmiş olmak yeterlidir(preemptif).

Nakil sonrası vericinin böbrek yetmezliği gelişme riski artmaz

Böbrek ve diğer nakillerde canlı verici olanlar çok detaylı araştırmalara tabi tutulur. Donör olan kişinin tüm hayati fonksiyonlarının sağlam olması gerekir. Kişiye ek bir risk getirmeyeceğine emin olduktan sonra nakil yapılır. Organ nakli yapılmadan önce her 2 böbreğin de sağlıklı olduğunun ve geriye kalan tek böbreğin canlı vericiye yeteceğinin tespiti ile nakil gerçekleştirilir. Bu durumda canlı verici tek böbrekle hayatının sonuna kadar sağlıklı yaşayabilir. Ayrıca verici olmasından sonra böbrek yetmezliği gelişme riskinin artması gibi bir durum söz konusu değildir. Normal bir insanda olduğu kadar bu risk verici olan kişilerde de mevcuttur. Bunun verici olma ile bir bağlantısı yoktur.

Kronik böbrek yetmezliği olan her hastaya böbrek nakli olur mu?

Kronik böbrek yetmezliği olan her hasta böbrek nakli olamaz. İleri derece kalp ve solunum yetmezliği aktif enfeksiyon varlığı, hastaların organ nakli olmasına izin vermeyebilir.
20 Kasım 2014